Wypadnięcie dysku a ćwiczenia. Jakie ćwiczenia można wykonywać z dyskopatią?

Przesunięcie krążka międzykręgowego określane jest dyskopatią lub potocznie wypadnięciem dysku. Stan ten powoduje ból, ponieważ krążek uciska na nerw i ogranicza swobodne poruszanie się. Dlatego przy wypadnięciu dysku potrzebne są odpowiednie ćwiczenia, które pozwolą złagodzić dolegliwości.

Objawem dyskopatii w odcinku lędźwiowym jest ból w krzyżu (Fot. Aleksej Sarifulin/Getty Images)

Wypadnięcie dysku — przyczyna bólu

Wypadnięcie dysku najczęściej dotyczy odcinka lędźwiowego kręgosłupa, w drugiej kolejności odcinka szyjnego, a najrzadziej dyskopatia zdarza się w odcinku piersiowym. Jej przyczyny mogą być różne — nieprawidłowa postawa ciała, która obciąża kręgosłup, choroba zwyrodnieniowa czy też nagły uraz, powstający często przy nieprawidłowym podnoszeniu ciężarów.

Przesuniętego krążka międzykręgowego nie można niestety "wsunąć" z powrotem na miejsce. Wynika to z jego budowy, która — w dużym skrócie — polega na tym, że przy dyskopatii dysk zmienia swój kształt. Leczenie wypadniętego dysku polega zatem na łagodzeniu bólu przez odpowiednie ćwiczenia, co zapobiega także dalszemu rozwojowi choroby. W niektórych przypadkach niezbędna jednak może się okazać operacja.

Wypadnięcie dysku — objawy

Dyskopatia może występować na całej długości kręgosłupa, jednak w zależności od odcinka — a nawet w zależności od poszczególnych krążków międzykręgowych — objawy bólowe mogą być nieco inne.
Wypadnięcie dysku w odcinku lędźwiowym to przede wszystkim ból w krzyżu, który promieniuje do biodra. Czasem pojawia się także mrowienie w nogach, a w niektórych przypadkach także ból w podbrzuszu.

Dyskopatia w odcinku szyjnym objawia się zesztywnieniem oraz bólem szyi. Pojawić mogą się także bóle i zawroty głowy, a także mrowienie w rękach, które może przerodzić się w ich zesztywnienie. Natomiast wypadnięcie dysku w odcinku piersiowym kręgosłupa charakteryzuje się promieniującym bólem w okolicach żeber, a także w klatce piersiowej i w pobliżu serca. Ból ten jest odczuwalny zwłaszcza przy śmiechu i kichaniu.

Wypadnięcie dysku – leczenie

Żeby rozpocząć leczenie wypadniętego dysku, najpierw trzeba potwierdzić, że przyczyną wymienionych objawów jest właśnie dyskopatia. W tym celu powinniśmy się udać do lekarza, który zleci nam wykonanie prześwietlenia. W niektórych przypadkach konieczny może się okazać także tomograf komputerowy lub rezonans magnetyczny.

Kiedy dyskopatia jest potwierdzona, możemy przystąpić do leczenia, którego pierwszym etapem jest odciążenie kręgosłupa. W tym celu zaleca się odpoczynek w pozycji leżącej, a lekarz dodatkowo przepisuje leki przeciwzapalne. Dopiero kiedy ból minie, możemy rozpocząć odpowiednią gimnastykę leczniczą lub fizjoterapię, ale należy pamiętać, że musi być ona prowadzona pod okiem specjalisty – zwłaszcza w początkowym etapie leczenia.

Wypadnięcie dysku a ćwiczenia

W przypadku wypadnięcia dysku bardzo ważne są ćwiczenia, które wzmocnią mięśnie pleców i brzucha, czyli tzw. gorset mięśniowy. To on odpowiada za prawidłową stabilizację sylwetki, dlatego często pierwsze ćwiczenia w leczeniu dyskopatii polegają na tym, aby nauczyć ciało poprawnej postawy. Ważne jest jednak, by wykonywać je pod okiem doświadczonej osoby. Ćwiczenia te powinny również wykonywać osoby, które nie mają dyskopatii, ale których tryb życia zwiększa ryzyko jej wystąpienia.
Poniższe ćwiczenia są jedynie przykładowe i dotyczą tylko wypadnięcia dysku w odcinku lędźwiowym kręgosłupa, ponieważ jest ono najczęstsze.

Jedno ćwiczenie zaczynamy od położenia się na prostym podłożu (pod plecy warto położyć matę lub koc), a pod głowę wkładamy poduszkę lub rękę, która nie będzie brała udziału w ćwiczeniu. Będąc w tej pozycji, podnosimy jedną nogę, zginając ją jednocześnie w kolanie (udo ma być ustawione prostopadle do podłoża, a piszczel prostopadle do uda), a drugą nogę pozostawiamy wyprostowaną. Następnie przez 5 sekund naciskamy przeciwległą ręką na podniesione kolano (jeśli podnieśliśmy lewą nogę, naciskamy prawą ręką). Ćwiczenie to w statyczny sposób pomaga wzmocnić mięśnie brzucha.

Pozycją wyjściową do drugiego ćwiczenia jest tzw. pozycja Sfinksa. Kładziemy się na brzuchu, napinając nogi i starając się "przyciągnąć" kość ogonową jak najbliżej podłoża. Tułów opieramy na przedramionach, pamiętając, aby łopatki były ściągnięte w dół. Głowa także powinna być wyprostowana — tak, aby stanowiła przedłużenie kręgosłupa. Ćwiczenie polega na tym, aby utrzymać tę pozycję przez 15–30 sekund.

Kolejne ćwiczenie także wykonujemy, leżąc na brzuchu. Lekko napinamy kolana, ręce układamy wzdłuż ciała, a czoło opieramy na matę. Następnie podnosimy na wdechu barki i mostek, unosząc głowę do góry. Jeżeli jesteśmy w stanie, dokładamy do tej pozycji także uniesienie wyprostowanych rąk, a największy progres będzie wtedy, jeśli będziemy w stanie dodatkowo unieść nogi. Dzięki temu ćwiczeniu wzmacniamy mięśnie pleców.

Należy pamiętać, że ćwiczenia nie powinny sprawiać bólu czy dyskomfortu. Jeżeli nie jesteśmy w stanie wykonać jakiegoś ćwiczenia, zrezygnujmy z jakiegoś jego elementu albo skonsultujmy się z fizjoterapeutą.

Jakub Ruźniak

Rozgrzewka — jak prawidłowo wykonać rozgrzewkę? (FABRYKA SIŁY)