Zanim wyeliminujesz gluten z diety dziecka

Celiakię przez długi czas uważano za chorobę małych dzieci, z której po kilku latach stosowania odpowiedniej diety można po prostu wyrosnąć. Okazało się jednak, że zastąpienie makaronu, pieczywa, ciast i ciasteczek bezglutenowymi odpowiednikami nie pomogło, a nieprzestrzeganie diety w wieku dorosłym przyniosło ze sobą poważne konsekwencje zdrowotne. Jak to możliwe? Wszyscy wpadliśmy w pułapkę wszechogarniającej mody i rozpowszechniania błędnych informacji.

Dzieci odporne na gluten

Wraz z wiekiem do menu dziecka wprowadzasz kolejne produkty – zupki, mięso, warzywa, owoce jak również gluten, który jest niebezpiecznym alergenem powodującym chorobę, z którą organizm będzie się zmagał już do końca życia.

Czy bezglutenowo znaczy zdrowo?

Wielu ekspertów zaleca wykonanie tzw. ekspozycji na gluten, czyli stopniowego wprowadzania jego małych ilości, aby mały organizm mógł się przyzwyczaić. Jeśli maluch jest karmiony piersią, proces można rozpocząć po ukończeniu czwartego miesiąca życia. Jeśli mlekiem modyfikowanym – po ukończeniu piątego. Najlepiej wprowadzać go w postaci płaskiej łyżeczki kaszki manny dodanej do zupki czy mleka. Te małe dawki glutenu mają uodpornić i być swego rodzaju szczepionką, dzięki której w przyszłości dzieciaki będą mogły go bez obaw konsumować.

Mit 1: Organizm dziecka nie przetwarza glutenu

Według zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia oraz Amerykańskiej Akademii Pediatrycznej najskuteczniej przed celiakią chroni wyłączne karmienie piersią do ukończenia przez dziecko 6 miesiąca życia. Najważniejsze jednak, żeby to właśnie względy zdrowotne przyświecały wszystkim rodzicom dbającym o dzieci, a nie bezglutenowa moda, która opanowała cały świat. Zanim więc zdecydujesz się na włączenie lub wyeliminowanie glutenu z diety dziecka – musisz bliżej poznać ten wszechobecny alergen.

To prawda, że ludzki organizm nie ma odpowiednich enzymów do rozkładania złożonych białek znajdujących się w pszenicy, ale zaledwie 1 proc. populacji: osoby cierpiące na celiakię, czyli alergię na gluten (białko znajdujące się w pszenicy) doświadcza z tego powodu bardzo poważnych dolegliwości żołądkowo–jelitowych. Są to niestrawność, biegunka, zaparcia, ból brzucha, wymioty, uczucie pieczenia w jelitach, pieczenie w przełyku i zapalenie języka. Pojawiają się również bóle głowy, uczucie zmęczenia, wysypka, anemia, drętwienie kończyn czy omdlenia. U większości społeczeństwa jednak układ immunologiczny jest w stanie naprawić ewentualne straty spowodowane spożyciem glutenu.

Mit 2: Wyeliminowanie glutenu z diety jest korzystne, nawet jeśli nie chorujesz na celiakię

Celiakia to jedna z najpoważniejszych alergii pokarmowych człowieka. Według danych Polskiego Stowarzyszenia Osób z Celiakią i na Diecie Bezglutenowej badania nad jej występowaniem wskazują, że częstotliwość zachorowań wynosi 1:100 osób. Statystyki nie pomagają jednak zachować zdrowego rozsądku i coraz więcej osób sądzi, że produkty bezglutenowe (najczęściej oznaczone symbolem „gluten free”) są znacznie zdrowsze niż te mające go w swoim składzie. Nic bardziej mylnego.

Często jest to żywność wysoko przetworzona zawierająca duże ilości cukru, konserwantów czy sztucznych barwników – nie zawiera glutenu, ale czy przez to jest lepsza? Jeśli u ciebie czy u twojego dziecka nie zdiagnozowano celiakii, warto zastanowić się przed zakupem bezglutenowych ciasteczek, pieczywa czy przekąsek. Warto również pamiętać, że żywność bezglutenowa pozbawiona jest wielu cennych składników odżywczych i witamin, a osoby, które muszą jej przestrzegać, znajdują się pod stałą opieką lekarza. Nie jest więc prawdą, że są okazami zdrowia, jak sugerują wyznawcy mody na brak glutenu w pożywieniu.

Mit 3: Wrażliwość na gluten nie istnieje

Do niedawna, terminy "celiakia" i "wrażliwość na gluten" były używane zamiennie również w literaturze medycznej. Osoby, których organizm źle reaguje na produkty zawierające gluten np. biegunką czy wzdęciami, ale w których krwi nie wykryto przeciwciał tzw. markerów serologicznych celiakii, cierpią na tzw. wrażliwość na gluten.

Jest znacznie częstsza niż celiakia – dotyczy ok. 6 proc. populacji, ale i znacznie mniej groźna. U chorych z celiakią (chorobą autoimmunologiczną) nawet odrobina glutenu nie jest akceptowana przez organizm, występuje u nich również zapalenie jelit, czego nie widać u osób z nietolerancją. Objawy, które w organizmie powoduje spożycie glutenu mogą być podobne, ale konsekwencje znacznie różnią się od siebie.

Mit 4: Dzieci z celiakią mogą jeść niewielkie ilości glutenu

Nawet jeśli skutki spożywania glutenu u dzieci chorych na celiakię nie występują od razu, bardzo groźne konsekwencje kliniczne mogą pojawić się po kilku latach. Osoby z celiakią muszą bezwzględnie unikać glutenu. Pizza, białe pieczywo, płatki śniadaniowe etc. — w tych i wielu innych produktach występuje gluten. Niestety jest on również ukryty w takich, które o to nie podejrzewamy.

Jak się przed nim uchronić? Należy dokładnie czytać etykiety produktów, które kupujesz – tylko wtedy unikniesz błędu i poważnych konsekwencji dla swojego zdrowia. Jeśli u twojego dziecka zdiagnozowano celiakię – musisz być jeszcze bardziej czujny.

Wprowadzać czy wyeliminować?

Dieta bezglutenowa jest bardzo trudno do zaakceptowania – zwłaszcza przez dzieci, które tak jak ich rówieśnicy chcą jeść ciastka, chipsy czy kolorowe kanapki przygotowywane podczas szkolnych zajęć.

Dorośli łatwiej potrafią zrozumieć i zaadaptować się do nowej sytuacji. Pamiętaj jednak, że najważniejsze jest zdrowie twojego dziecka, a nie panująca moda czy opinie krążące wśród rodziców, przyjaciół i bliskich. Celiakia to bardzo poważna choroba powodująca zapalenie jelit – nieleczona może nawet doprowadzić do rozwoju chłoniaka – raka jelita cienkiego, a w konsekwencji do śmierci.

Katarzyna Krupka Dziennikarz Fitness

Polecane przez autora:

1. Odchudzające przepisy: jajko zapiekane w awokado
2. Naleśniki owsiane - przepis na naleśniki owsiane z jogurtem klonowym
3. Kiszonki i ich właściwości zdrowotne

Zobacz wszystkie »