Serce – budowa, choroby, objawy

Choroby układu krążenia są jedną z najczęstszych przyczyn przedwczesnych zgonów w Polsce.

Shutterstock

Jak zbudowane jest serce?

Serce znajduje się wewnątrz worka osierdziowego, który wypełniony jest płynem surowiczym. Stanowi główny narząd układu krwionośnego. Zbudowane jest z dwóch komór i dwóch przedsionków. Ściana serca z kolei składa się z wsierdzia, śródsierdzia oraz nasierdzia.

Choroby układu krążenia

Częstym objawem chorób serca jest występowanie duszności. Problemy z oddychaniem mogą pojawić się po niewielkim wysiłku fizycznym, ale też w czasie spoczynku. To stanowi już wyraźny sygnał do odwiedzenia lekarza, zwłaszcza jeśli duszności towarzyszy senność i zmęczenie. Są to bowiem podstawowe symptomy niewydolności serca. Za jej przyczynę uważa się chorobę wieńcową, nadciśnienie tętnicze, migotanie przedsionków czy też uszkodzenie zastawek.

Na problemy z sercem mogą wskazywać również omdlenia. Mówimy o nich wówczas, gdy do mózgu przez co najmniej 10 sekund nie zostaje dostarczona utleniona krew. Utrata świadomości może wskazywać na arytmię serca.

Niebezpieczne jest również kołatania serca pojawiające się w stanie spoczynku. Jeśli trwa ono dłużej niż 2–3 minuty, a dodatkowo towarzyszy mu silny ból w klatce piersiowej, wówczas niezwłocznie powinno się udać do lekarza lub wezwać pogotowie ratunkowe. Mogą to być pierwsze objawy zawału serca, podobnie jak ból w klatce piersiowej, promieniujący do żuchwy, ramion i szyi. Taki zespół objawów określa się mianem dusznicy bolesnej, pojawiający się najczęściej w efekcie zmęczenia, zdenerwowania lub nadmiernego wysiłku.

Na zaburzoną pracę serca mogą wskazywać również obrzęki, pojawiające się na nogach, w okolicy kostek czy dolnej partii brzucha. Niebezpieczna jest też sinica, której pojawienie się może sugerować uszkodzenie mięśnia sercowego (zmienia się zabarwienie skóry, paznokci i ust).

Diagnozowanie chorób serca

Gdy pojawią się problemy z sercem, wówczas nie powinno się zwlekać z wizytą u lekarza. Specjalista zleci wykonanie podstawowych badań specjalistycznych, do których należą elektrokardiografia (EKG) czy morfologia krwi.

Bardziej specjalistyczne badanie to echo serca, które wykorzystuje fale dźwiękowe. Pozwala ono wykryć takie schorzenia jak choroba niedokrwienna serca, zapalenie mięśnia sercowego, nabyte oraz wrodzone wady serca.

Kardiolog może również zlecić poddanie się badaniu metodą Holtera, które zapisuje czynność serca w ciągu doby. Badanie jest bezbolesne. Jest wykorzystywane przy podejrzeniu zaburzeń rytmu serca i choroby niedokrwiennej serca.

Na bardzo dokładną analizę serca pozwala z kolei rezonans magnetyczny. Badaniu tego rodzaju poddaje się pacjenta z podejrzeniem wady serca, nowotworów czy tętniaków aorty.

Chorobom pomogą zapobiec: odpowiednia dieta, codzienna aktywność fizyczna oraz rezygnacja z używek, tj. papierosy czy alkohol. Ważne jest również regularne poddawanie się badaniom oraz wyleczenie z pozoru nawet błahej infekcji.