Buty rowerowe - co dają? Jakie buty rowerowe wybrać?

Pytanie o buty rowerowe nie powinno specjalnie zaprzątać głowy osobom, które do sprawy podchodzą czysto rekreacyjnie. Na rowerze można pojechać właściwie w każdych butach, niekoniecznie nawet sportowych. Ale jeśli zależy Ci na ekonomicznej i szybkiej jeździe lub też po prostu profesjonalnym sprzęcie, wówczas polecamy zgłębić temat i przeczytać ten artykuł.

Buty rowerowe to ważny element wyposażenia (Fot. kumikomini/Getty Images)

Buty rowerowe możemy podzielić na trzy zasadnicze grupy: górskie, szosowe oraz uniwersalne. To, które będą właściwie dla Ciebie, zależy od tego, na jakim rowerze i w jaki sposób jeździsz.

Co dają buty rowerowe?

Zanim jednak opiszemy szczegółowo każdy z rodzajów, warto wyjaśnić, co dają buty rowerowe. Pod nazwą "buty rowerowe" mamy na myśli buty ze specjalnym elementem — tzw. blokiem — przymocowanym na podeszwie, który podczas jazdy łączy na sztywno but z pedałem roweru. Dzięki temu systemowi sprzęgającemu but (nogę) z pedałem (rowerem) możliwe jest dużo bardziej efektywne przeniesienie energii wytwarzanej przez mięśnie w trakcie pedałowania, na napęd. W butach rowerowych zatrzaśniętych w pedałach, mięśnie obu nóg pracują podczas jazdy bez przerwy – zarówno podczas ruchu w dół (przyciśnięcie pedału), jak i w górę (wyciągnięcie kolana w górę). Jazda jest wówczas bardziej ekonomiczna i szybsza.

Buty a rower

Powyższy podział na buty rowerowe MTB (górskie), buty rowerowe szosowe oraz buty uniwersalne wynika oczywiście z rodzajów rowerów i różnego ich zastosowania. Buty na rowery górskie będą musiały być bardziej elastyczne i przystosowane do szybszego wypięcia, niż buty szosowe. Buty uniwersalne będą miały z kolei gorsze parametry do jazdy sportowej, ale za to będzie można w nich bez problemu chodzić dłuższe dystanse, co w butach rowerowych MTB jest trudne, a w szosowych wręcz niemożliwe.

Buty rowerowe MTB

Buty rowerowe MTB charakteryzują się twardą, choć nie zupełnie sztywną podeszwą. Podeszwa wyposażona jest zazwyczaj na zewnętrznych krawędziach w agresywny bieżnik, tj. wypustki, pozwalające na przemieszczanie się w trudnym terenie, jeśli konieczne byłoby zejście z roweru i przeprowadzenie go. Cholewka zbudowana jest zazwyczaj z siateczkowego, przewiewnego materiału, zapewniającego dobrą wentylację. Zapinane są najczęściej na rzepy lub systemem
BOA, czyli systemem linek oplatających od góry stopę, których napięcie reguluje się specjalnym pokrętłem.

Zimowe buty rowerowe MTB będą oczywiście bardziej zabudowane i mniej przewiewne, choć optymalnym rozwiązaniem na zimne miesiące w roku, jest kupno specjalnych neoprenowych osłonek na buty, które doskonale ochraniają stopę przed chłodem i wilgocią. Najczęściej spotykany system łączenia buta z pedałem w butach rowerowych MTB jest system SPD (Shimano Pedaling Dynamics). Buty rowerowe spd dają dość duży "luz" (możliwość mikroruchów) między stopą a pedałem i dają możliwość szybkiego wypięcia.

Buty rowerowe szosowe

Szosowe buty rowerowe charakteryzują się wybitnie sztywną podeszwą, niewielką wagą i szerszym, niż w górskich butach rowerowych, blokiem. Producenci rowerowych butów szosowych dbają o to, by miały aerodynamiczny kształt, a cholewka była wykonana z lekkich i przewiewnych materiałów. Dzięki temu doskonale nadają się do szybkiej, intensywnej jazdy. Sztywność, twardość i duża powierzchnia bloku pozwala na jeszcze lepsze przełożenie energii z mięśni w napęd roweru. W niektórych modelach do produkcji podeszwy stosuje się karbon, dzięki czemu but jest ultralekki i bardzo sztywny. Jest wtedy także ekstremalnie drogi… W butach szosowych nie powinno się chodzić. Zresztą jest to bardzo niewygodne, bo ich podeszwa w ogóle się nie zgina. Służą wyłącznie do jazdy.

Buty rowerowe uniwersalne

To rozwiązanie pośrednie między zwykłymi butami do chodzenia a butami rowerowymi. Często używane są w rowerach trekkingowych, które sprawdzają się zarówno w codziennej jeździe po mieście, jak i długich wyprawach. Używają ich też osoby, które mają kilka rowerów, a nie chcą mieć kilku rodzajów butów rowerowych. Uniwersalne buty rowerowe wyglądają jak normalne buty turystyczne — bez wysokiej cholewki, wiązane lub na rzeczy. Podeszwa jest elastyczna, ma mocno zaznaczony bieżnik, dobrze poradzić sobie w terenie, a na śródstopiu ma zamontowany i "schowany" w podeszwie blok SPD. Może z tych butów korzystać zarówno chodząc, jak i jeżdżąc.

Jak dobrać buty rowerowe?

Niezależnie od tego, na jaki rodzaj obuwia rowerowego się zdecydujesz, ważne by wybrać prawidłowy rozmiar. Często zdarza się, że te same rozmiary butów u różnych producentów zupełnie się nie pokrywają. Najbezpieczniej jest więc posługiwać się nie numerami obuwia, a długością wkładki. Zmierz swoją stopę od pięty po palce (najłatwiej będzie odrysować stopę na kartce papieru i zmierzyć). Następnie dodaj do wyniku ok. 0,5–0,7 cm. W ten sposób otrzymasz prawidłowy rozmiar (długość wkładki), jaki powinien mieć Twój but rowerowy.