Jak dobrać buty do biegania?

Buty do biegania o dużej amortyzacji czy bez niej, na asfalt, do biegania w terenie, bez sznurówek, dla pronatorów… Na co zwrócić uwagę, wybierając buty do biegania? W liczbie opcji łatwo się pogubić. Poznaj 5 prostych zasad i dowiedz się, jak dobrać buty do biegania odpowiednie dla siebie!

Na zdjęciu: buty do biegania (Fot. Jamie Garbutt/Getty Images)

Na początku obalmy jeden mit. Pewnie nie raz słyszeliście, że specjalistyczny sprzęt do biegania to niewiele więcej jak specjalistyczny chwyt marketingowy. Oczywiście, w najnowszych modelach z "rewolucyjnymi technologiami" jest tyle samo badań i nowatorstwa, co marketingu i to głównie koszty tego ostatniego sprawiają, że ich cena często przekracza 500 zł. Ale nie popadajmy w drugą skrajność - to nieprawda, że w zwykłych trampkach biega się tak samo dobrze. Jeśli chcesz biegać długo i szczęśliwie, zainwestuj w buty do biegania. Ich budowa i materiały, z których są zrobione, zapewnią komfort i bezpieczeństwo Twoich stóp i stawów. Nie trzeba mieć tych z najwyższej półki. Buty do biegania do 150 zł czy 200 zł są również dobre — ważne, żeby były dedykowane właśnie tej aktywności. A teraz konkretnie: jak wybrać odpowiedni model?

Buty do biegania na asfalt czy w teren? Nawierzchnia ma znaczenie!

Decydując się na zakup butów do biegania, najpierw zadaj sobie pytanie, w jakim terenie będziesz biegać najczęściej. Jeśli będą to chodniki i asfalty, szukaj tradycyjnych butów do biegania z amortyzacją i bieżnikiem odpowiednim do twardych nawierzchni. Jeśli zamierzasz biegać w terenie, zdecyduj się na buty z tzw. agresywnym bieżnikiem, czyli większymi wypustkami na podeszwie, zapewniającymi przyczepność i stabilność biegu. Buty do biegania w terenie mają też zazwyczaj wzmocnioną cholewkę w przedniej części buta, w razie uderzenia o korzeń czy kamień. Są też buty uniwersalne, z nieco grubszą niż normalnie siateczką i z mocniej zaznaczonym bieżnikiem, które sprawdzą się zarówno na asfalcie, jak i w niezbyt wymagającym terenie.

Budowa ciała i stopy też mają znaczenie

Przyglądając się poszczególnym modelom, na pewno trafisz na opisy: buty do biegania na stopę pronującą, nadmiernie supinującą lub neutralną. To terminy określające układanie się stopy w momencie lądowania i przetaczania podczas biegu. Pronator to osoba z niskim podbiciem, która przetacza stopę po całej szerokości, nadmiernie dociskając jej wewnętrzną część. Buty dla pronatorów mają utwardzoną piankę po wewnętrznej stronie podeszwy. To wspiera łuk stopy, który jest naturalnym mechanizmem amortyzacji wstrząsów.

Typ supinujący to przeciwieństwo pronatora. Tu mamy do czynienia z wysokim podbiciem, gdzie ciężar opiera się głównie na zewnętrznej krawędzi stopy. Supinatorzy powinni wybierać buty z dużą amortyzacją. A jeśli nie widzisz odchyleń ani w jedną ani w drugą stronę, to znak, że masz neutralny typ stopy. Prostym sposobem sprawdzenia swojego typu stopy, jest dokładne obejrzenie podeszwy butów, w których chodzisz/biegasz. O tym jak układa się Twoja stopa podczas ruchu, powie Ci stopień ich wytarcia na wewnętrznej lub zewnętrznej stronie.

Przy wyborze butów znaczenie ma także, jak jesteśmy zbudowani i w jaki sposób biegamy. Buty do biegania z dużą amortyzacją sprawdzą się u osób cięższych i tych, którzy biegnąc, lądują na pięcie.
Są także minimalistyczne buty do biegania, w których podeszwa jest cienka i bardzo elastyczna. Są to często buty bez dropu (brak spadku wysokości na linii pięta-palce), z miękkim zapiętkiem, w których czujesz się niemal jak w skarpetkach. Te sprawdzą się u lżejszych biegaczy i tych biegających na śródstopiu.

Czy buty do biegania muszą być większe?

Podczas biegu stopa w bucie lekko się rozpłaszcza i nieznacznie porusza przód — tył. Dlatego niezależnie od tego, jaki model wybierzesz, zawsze kupuj buty o 0,5–1 rozmiar większe niż te, w których chodzisz na co dzień. Widzieliście kiedyś zdjęcia czarnych paznokci zniszczonych bieganiem? To nie "przez bieganie". To właśnie przez za małe buty. By uniknąć obtarć i tego typu historii, upewnij się, że masz w okolicach palców tyle luzu, by móc nimi delikatnie poruszać.

Buty do biegania muszą być wygodne!

Jak już będziesz wiedzieć, jaki masz typ stopy, zmierzysz 3–5 różnych par, przebiegniesz się po sklepie i rozważysz, jakie kolory pasują do Twojej garderoby, zadaj sobie jedno najważniejsze pytanie — które są po prostu najwygodniejsze. Nawet jeśli się okaże, że choć lekko pronujesz, najlepiej czujesz się w butach neutralnych — weź właśnie te, w którym czujesz się najswobodniej. W końcu zamierzasz w nich spędzić kilka a może nawet kilkanaście przyjemnych godzin w tygodniu!

Co ile wymieniać buty do biegania?

Technologia stosowana w podeszwach większości butów do biegania (tzw. pianka EVA) pozwala cieszyć się ich pełnymi właściwościami przez ok. 500–600 km. Przy droższym modelach (np. z technologią Boost czy Zoom) żywotność wzrasta nawet do ok. 1000 km. Jeśli biegasz regularnie i przekroczysz taki kilometraż, na pewno warto wymienić buty do biegania na nowe. Druga sprawa to ew. mechaniczne uszkodzenia cholewki. Jeśli buty rozejdą Ci się np. na zgięciu palców, cholewka przestanie odpowiednio trzymać stopę i buty powinno się wymienić na nowe. Wydłużeniu "terminu przydatności" na pewno sprzyja właściwie dbanie o buty do biegania. Dlatego pamiętaj, by regularnie je czyścić i porządnie suszyć (wilgotne i niewietrzone wnętrze cholewki to idealne miejsce do namnażania się bakterii i grzybów). Buty najlepiej przecierać wilgotną gąbką lub szczotką z miękkim włosiem. Wrodzona skłonność do ułatwiania sobie życia każe spytać, czy buty do biegania można prać w pralce? Można, ale traktuj tę opcję jako ostateczność. Silne detergenty i silne wirownie może je po prostu zniszczyć, powodować rozklejanie poszczególnych elementów cholewki i podeszwy.