Gęsia stopka - anatomia, przyczyny, objawy i metody leczenia stanów zapalnych

Gęsia stopka znajduje się w okolicy kolana i obejmuje przyczepy trzech mięśni - mięśnia smukłego, mięśnia krawieckiego i mięśnia półścięgnistego. Jest często narażona na różne urazy. Jakie są przyczyny zapalenia gęsiej stopki, jakie są objawy? Jak wygląda leczenie?

Gęsia stopka to dolegliwość, z którą zmagają się m.in. biegacze długodystansowi (Fot. BraunS/Getty Images)

Gęsia stopka — anatomia

Gęsia stopka nie ma wiele wspólnego ze stopą — dotyczy bowiem kolana. Zlokalizowana jest kilka centymetrów poniżej przyśrodkowej strony stawu kolanowego. W skład gęsiej stopki wchodzą przyczepy trzech mięśni — mięśnia smukłego, mięśnia krawieckiego i mięśnia półścięgnistego. Nazwa zaś została zaczerpnięta od jej wyglądu — wymienione przyczepy mięśni po połączeniu z powięzią kości piszczelowej kojarzą się błoną, która znajduje się pomiędzy palcami gęsi.

Gęsia stopka pełni ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu szkieletu oraz w układzie ruchu. Trzy najważniejsze zadania to: zginanie stawu kolanowego, rotacja uda do wewnątrz oraz stabilizacja kolana (przeciwdziała koślawości kolan).

Gęsia stopka — przyczyny

Najczęściej występującymi przyczynami dolegliwości gęsiej stopki są nieprawidłowości w funkcjonowaniu stawu kolanowego (tzw. niestabilność kolana, ograniczenia w zakresie ruchów, zmniejszona siła i elastyczność mięśni), a także różnego typu schorzenia stawu kolanowego.

Do powstania tych dolegliwości przyczynia się koślawość kolan, czyli skierowanie stawów kolanowych do wewnątrz, a także stopy skierowane do wewnątrz. Częstą przyczyną jest płaskostopie podłużne, co powiązane jest z niewłaściwie dopasowanym obuwiem. Kłopoty z gęsią stopą są także w wielu przypadkach związane z obecnością niektórych chorób ogólnoustrojowych, takich jak cukrzyca, otyłość czy reumatoidalne zapalenie stawów.

Gęsia stopka — objawy

Na zapalenie gęsiej stopki najczęściej wskazują dolegliwości bólowe — ból nasilający się w czasie aktywności fizycznej, przy zginaniu kolana, nawet podczas siadania na krześle czy przy wchodzeniu po schodach. Przy zapaleniu może pojawić się obrzęk w okolicy kolana i uczucie sztywności w kolanie. Ból występuje szczególnie rano i w nocy.

Gęsia stopka bieganie

Gęsia stopka jest dość mocno narażona na urazy. Zdecydowana większość z nich związana jest z uprawieniem sportu. Aktywności, które zwiększają ryzyko kontuzji, to koszykówka, siatkówka, piłka nożna, pływanie, kolarstwo, tenis, a w szczególności bieganie.

Uszkodzenia gęsiej stopki dotykają bardzo często biegaczy długodystansowych. Czynniki wywołujące zapalenie gęsiej stopki to w ich przypadku zazwyczaj nieodpowiednie przygotowanie do treningu, np. brak rozgrzewki, przetrenowanie i przeciążenie, błędy techniczne — nieprawidłowa technika biegania i wykonywanie innych ćwiczeń, a także źle dopasowane buty do biegania.

Gęsia stopka — leczenie

Leczenie większości schorzeń gęsiej stopki polega na przyjmowaniu leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych. Niekiedy zaleca się także wypróbowanie metody polegającej na obstrzykiwaniu struktur kolanowych glikokortykosteroidem. Na łagodzenie bólu skuteczne są także chłodzące okłady oraz spanie z poduszką włożoną między kolana. Po wyleczeniu stanu zapalnego zaleca się fizjoterapię, rolowanie i odpowiednie ćwiczenia.

Gęsia stopka — rolowanie

Jednym ze sprawdzonych elementów leczenia i łagodzenia bólu wywołanego urazami gęsiej stopki jest rolowanie. Wielu ekspertów zaleca właśnie dwuetapowe leczenie. Wtedy w pierwszym etapie powinno się starać zmniejszać napięcia okolicznych mięśni — m.in. właśnie za pomocą rolowania i zastosowania odpowiednich leków przeciwzapalnych. W kolejnym etapie trzeba wzmacniać mięśnie poprzez wykonywanie odpowiednich ćwiczeń.

Gęsia stopka — ćwiczenia

W leczeniu gęsiej stopki niezwykle ważne są odpowiednie ćwiczenia. Gdy minie już stan zapalny tkanek miękkich, można pomyśleć o powrocie do aktywności fizycznej, jednak pod wieloma warunkami, takimi jak: dobór odpowiedniego obciążenia, ćwiczeń i ich liczby. Zalecane są ćwiczenia rozluźniające mięśnie, które wchodzą w skład gęsiej stopy. Wzmacniać zaś należy mięśnie przywodzicieli, mięsień czworogłowy oraz mięsień obszerny przyśrodkowy.

Jak dobierać obciążenie treningowe? (FABRYKA SIŁY)