Jak wybrać dobry ryż?

Na świecie wyróżnia się około 150 tysięcy odmian ryżu. Najczęściej spotykanym produktem na sklepowej półce jest ryż krótkoziarnisty, czyli małe, okrągłe ziarenka, które bardzo łatwo wchłaniają wodę, po ugotowaniu są miękkie i sklejają się. Dzięki temu idealnie nadaje się do sushi, risotto czy paelli. Drugim rodzajem jest ryż średnioziarnisty, który najlepiej sprawdza się jako dodatek do deserów i risotto. Ostatni na liście jest ryż długoziarnisty o podłużnych ziarnach. Ten rodzaj zawiera mniej skrobi, dzięki czemu po ugotowaniu nie skleja się, co sprawdza się w takich daniach jak zupy i sałatki.

Biały ryż (123rf)

Inna klasyfikacja ryżu zależy od jego koloru.

Ryż biały – najpopularniejsza odmiana, o delikatnym smaku. Poddawany jest procesowi oczyszczania, przez co nie jest bogaty w składniki odżywcze. Ryż brązowy z kolei zawiera błonnik, magnez, żelazo i witaminy z grupy B. Ryż czerwony jest niełuskany, bardzo podobny do brązowego. Ryż czarny, nazywany także dzikim, ma dużą zawartość składników odżywczych i antocyjanów, czyli przeciwutleniaczy pomocnych w walce z nowotworami.

Czy ryż to lepsza opcja do obiadu niż ziemniaki?

Ryż dostarcza dużej ilości węglowodanów złożonych, które powinny być podstawowym źródłem energii. Stanowi cenne źródło potasu (reguluje ciśnienie krwi), magnezu (koi nerwy i poprawia koncentrację), żelaza i cynku (poprawiają odporność), witamin z grupy B (regulują pracę układu nerwowego), witaminy E (chroni przed wolnymi rodnikami) i błonnika (poprawia trawienie). W ryżu nie ma glutenu, dlatego mogą go jeść osoby na diecie bezglutenowej.

Ziemniaki mają właściwości zasadotwórcze, dzięki czemu pomagają utrzymać równowagę kwasowo-zasadową. Obfitują w potas obniżający ciśnienie krwi oraz magnez, który jest budulcem zębów i kości, poprawia przemianę materii, łagodzi stany zmęczenia i stres. Mają też nieco wapnia, żelaza i fosforu. Dostarczają także niemal wszystkich witamin – najwięcej jest w nich witaminy C.

Ziemniaki i ryż mają mniej więcej tyle samo kalorii. Można więc powiedzieć, że zarówno ryż, jak i ziemniaki są zdrowe.

Jaki jest najmniej zdrowy gatunek ryżu?

Najpopularniejszą odmianą jest ryż biały. Jego główną zaletą jest uniwersalny smak i różnorodne zastosowanie, zarówno w potrawach wytrawnych, jak i słodkich. Niestety, to najmniej wartościowa odmiana, ponieważ otrzymuje się ją poprzez usunięcie brązowej wierzchniej warstwy (bogatej w błonnik), w wyniku czego staje się lekkostrawny, ale i mało wartościowy.

Przepisy na dania z ryżem

Fit risotto z truflami Gołąbki z kapusty włoskiej z łososiem

Ryż jest również polecany dzieciom, alergikom oraz osobom z chorobami układu pokarmowego. To również bogactwo węglowodanów, dlatego zalecany jest osobom uprawiającym sport.

Czy pochodzenie ryżu ma znaczenie?

Kolebką ryżu są Indie i oczywiście Chiny. Największymi producentami są zaś: Chiny, Indie, Indonezja, Wietnam, Bangladesz. Za najbardziej szlachetną odmianę uznaje się basmati, uprawiany na terenie Indii i Pakistanu.

W jakim ryżu znajduje się najwięcej arsenu?

Stężenia arsenu w ryżu różnią się w zależności od odmiany i regionu, w którym jest on uprawiany. Ryż biały, szczególnie basmati i jaśminowy często mają niższe stężenia arsenu niż brązowy, ponieważ pierwiastek ten w dużej części gromadzi się właśnie w otrębach.

Arszenik może wywołać bóle głowy, metaliczny posmak w ustach, nadmiar śliny, krwiomocz i utratę przytomności. Długotrwałe spożywanie małych jego dawek może powodować podwyższenie ryzyka zachorowania na raka pęcherza, płuc i skóry, a także chorób serca i cukrzycy typu 2.

Jakie inne szkodliwe substancje mogą znajdować się w ryżu?

W ryżu znajdują się też pestycydy, metale ciężkie. Na szczęście, nie są to duże stężenia i nie należy z tego powodu wykluczyć produktu z jadłospisu. Aby przygotować najzdrowszą wersję ryżu, należy go dokładnie wypłukać pod zimną, bieżącą wodą (oczyszczamy go w ten sposób z zanieczyszczeń i ryżowej mączki). Następnie zagotowujemy odpowiednią ilość osolonej wody (ok. 2,5 szklanki na 1 szklankę ryżu) z dodatkiem oleju, wsypujemy do niej ryż i gotujemy ok. 7 minut, po czym przykrywamy garnek i gotujemy na wolnym ogniu do momentu, aż ryż wchłonie wodę.

Autor: mgr Anna Kuczkin