Dieta wrzodowa - co to jest i na czym polega? Zasady, przykładowy jadłospis i przepisy

Dieta wrzodowa, czyli dieta dla osób z chorobą wrzodową żołądka i dwunastnicy, to lekkostrawna dieta ograniczająca spożywanie substancji pobudzających wydzielanie soku żołądkowego. Co można jeść podczas diety wrzodowej, a czego lepiej unikać? Jakie są zasady diety i jak wygląda przykładowy jadłospis?

Wrzody żołądka objawiają się m.in. silnym bólem brzucha (Fot. fizkes/Getty Images)

Dieta wrzodowa — co to jest?

Dieta wrzodowa to sposób odżywiania polegający na unikaniu pokarmów, które pobudzają wydzielanie soków żołądkowych. Jest kluczowa w leczeniu choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy. Jej główne zadanie to niwelowanie dolegliwości, które towarzyszą schorzeniu (gwałtowne bóle brzucha, zgaga, nudności, wymioty). Choroba wrzodowa powstaje wskutek nagromadzenia się w organizmie zbyt dużej ilości kwasów żołądkowych (nadkwasota).

Dieta wrzodowa — co można, a czego nie można jeść?

Wśród produktów i potraw silnie pobudzających wydzielanie soku żołądkowego wymienia się produkty marynowane, wędzone, smażone, pikantne, kwaśne i mocno solone. Dlatego są one zakazane. Wśród dań zabronionych są również rosoły, wywary z kości i grzybów oraz kwaśne owoce. Podobnie sytuacja wygląda z nierozcieńczonymi sokami owocowymi i warzywnymi, które powinno się rozcieńczać — najlepiej z mlekiem. Odradza się picie alkoholu, napojów gazowanych, kawy kofeinowej i bezkofeinowej.

Zaleca się natomiast spożywanie produktów hamujących wydzielanie soku żołądkowego, czyli takich, jak: tłuszcze łatwo strawne w postaci olejów roślinnych, oliwę z oliwek, masło, śmietankę oraz margaryny miękkie. Najlepsze w tej diecie będą zupy o rozdrobnionej konsystencji, tzw. zupy kremy, przetarte lub zblendowane, przyrządzone na bazie warzyw z dodatkiem śmietany, jogurtu lub mleka. Zaleca się także jedzenie owoców po ich ugotowaniu, upieczeniu — mile widziane są w rozdrobnionej postaci. Tłuszcz najlepiej dodawać do gotowych już dań.

Jeśli chodzi o przyprawy, to należy zachować ostrożność w dodawaniu soli, lepiej jest stosować łagodne przyprawy ziołowe — suszone i świeże. Pikantne przyprawy mogą powodować podrażnienie przewodu pokarmowego.

Dieta wrzodowa — zasady diety

Źródłem energii w diecie wrzodowej powinny być w 50 proc. węglowodany, w 30 proc. tłuszcze, a w 20 proc. białko. Dla osoby będącej na diecie wrzodowej najważniejszym posiłkiem w ciągu dnia jest śniadanie; to jedyny posiłek po długiej, nocnej przerwie. Dlatego powinno ono być pożywne i odpowiednio zbilansowane.

Posiłki powinno się jadać regularnie, co 2–3 godziny. W ciągu dnia zaleca się 5–6 posiłków o umiarkowanej objętości. Dzięki temu nie ma uczucia przejedzenia i nie dochodzi do obciążenia żołądka. Kolacja powinna być zjedzona około godziny przed pójściem spać, by w nocy uniknąć głodowych dolegliwości. Wszystkie dania powinno się jeść w wolnym tempie, bez pośpiechu w spokojnej atmosferze. Istotna jest także temperatura spożywanych potraw — warto unikać gorących dań, zachowując dla nich temperaturę pokojową.

Przy przyrządzaniu posiłków w diecie niskotłuszczowej, należy ograniczyć smażenie; zamiast niego lepiej gotować w wodzie lub na parze. Można także dusić, piec w piekarniku i grillować.

Podczas diety wrzodowej zwraca się uwagę na liczbę spożywanych produktów zawierających błonnik pokarmowy. Jego nadmiar w codziennym jadłospisie może podrażniać zmienione w wyniku choroby narządy.

Dozwolony jest błonnik zawarty w delikatnych warzywach, dojrzałych owocach i produktach zbożowych w drobnej postaci. Radzi się unikać grubo mielonych kasz, chleba razowego, strączków, warzyw kapustnych, surowych warzyw i owoców.

Dieta wrzodowa – jadłospis

Jadłospis w diecie wrzodowej musi być oparty o dozwolone produkty, powinien też brać uwagę zalecane techniki przyrządzania posiłków. Najlepiej, by został on przygotowany po konsultacji z dietetykiem, który uwzględni upodobania kulinarne danej osoby oraz kaloryczność czy ewentualne alergie.

Poniżej zamieszczamy przykładowy jadłospis:

Śniadanie: omlet z musem bananowym
Składniki:
2 jajka, 1 banan, 40 g płatków owsianych, odrobina mleka
Sposób przygotowania:
Wbij jajka do miski i dodaj płatki oraz mleko. Banan ugniatamy na gładka masę za pomocą widelca. Dodaj to do miski. Całość wymieszaj i wylej na rozgrzaną patelnię.

Drugie śniadanie: budyń z sosem malinowym
Składniki:
budyń waniliowy, 500 ml mleka, maliny
Sposób przygotowania:
Ugotuj budyń zgodnie z przepisem na opakowaniu. Maliny zmiksuj na gładką masę i polej nimi budyń, gdy ostygnie.

Obiad: pierś z indyka z tartymi burakami
Składniki:
100 g ryżu białego, 100 g piersi z indyka, 3 buraki
Sposób przygotowania:
Ugotuj w bulionie warzywnym pierś z indyka. Ryż ugotuj wg przepisu na opakowaniu. Ugotuj buraki, obierz je ze skórki i zetrzyj na tarce.

Podwieczorek: koktajl brzoskwiniowo-jabłkowy
Składniki:
100 g brzoskwini, 120 g jabłka, pół jogurtu naturalnego, pół szklanki wody
Sposób przygotowania:
Zmiksuj owoce z jogurtem i wodą w blenderze.

Kolacja: kanapki z pomidorem
Składniki:
80 g pieczywa pszennego, 4 plasterki chudej wędliny, pół pomidora bez skórki
Sposób przygotowania:
Na pieczywo połóż wędlinę i pomidora w plasterkach — bez skóry.

Rozgrzewka — jak prawidłowo wykonać rozgrzewkę? (FABRYKA SIŁY)