Co się dzieje w twoim organizmie po wypiciu kawy?

Wolisz latte czy espresso? Niezależnie od tego, jaki rodzaj kawy preferujesz, większość z nas sięga po kubek z ciemnym, aromatycznym napojem dla kofeiny. To właśnie ta substancja działa pobudzająco, dodaje energii i zwiększa koncentrację. Wpływa jednak nie tylko na samopoczucie - kawa działa też na serce, żołądek, jelita, a nawet oczy! Sprawdź, co się dzieje w twoim organizmie po wypiciu kawy. Dowiesz się m.in., po jakim czasie działa kawa na mózg.

Fot. 123RF

1. Mózg

Instynktownie sięgamy po kubek kawy, kiedy musimy być maksymalnie skoncentrowani — przed długą podróżą samochodem, nauką do egzaminu czy ważnym spotkaniem. Znajdująca się w niej kofeina jest środkiem psychoaktywnym, który działa stymulująco. Dzięki niej umysł pracuje na zwiększonych obrotach, a ty nie masz problemów z koncentracją i nie czujesz się senny.

Efekty działania kofeiny na mózg zauważysz już po 30 minutach od wypicia kawy i będziesz je odczuwać jeszcze przez kilka godzin. Warto pamiętać o zaletach tego napoju w dłuższej perspektywie. Fińscy naukowcy wykazali, że regularne jej picie zmniejsza ryzyko wystąpienia demencji oraz choroby Alzheimera w późniejszym wieku.

2. Oczy

Kawa a wzrok? Pewnie nie wiedziałeś, że kofeina działa też na układ współczulny. To część autonomicznego układu nerwowego odpowiedzialnego za reakcje niezależne od woli. Porcja kawy sprawia, że w organizmie produkowana jest adrenalina. Skutkiem tego jest… lepszy wzrok.

Zobacz również: Wady i zalety kawy

Po wypiciu małej czarnej źrenice się rozszerzają — nie dostrzeżesz tego w lustrze, ale możesz zauważyć, że poranna dawka kofeiny sprawia, że widzisz ostro i wyraźnie.

3. Serce

Po wypiciu jednej filiżanki kawy ciśnienie się podnosi, a serce przyspiesza do nawet 100 uderzeń na minutę (normalnie to ok. 60–80 uderzeń) i wraca do normy dopiero po godzinie. Dla zdrowej osoby nie jest to niebezpieczne. Wręcz przeciwnie, odczuje to jako przypływ energii. Ale kawa może być groźna dla osób z nadciśnieniem, chorobami serca czy tachykardią. Nadmiar kofeiny może u nich doprowadzić nawet do zawału serca.

4. Żołądek

Kofeina pobudza produkcję soków żołądkowych nawet o 15 proc. Dzięki temu procesy trawienne przebiegają szybciej. Niestety, po wypiciu ulubionej kawy zwiększa się też wydzielanie kwasów, przez co u niektórych pojawia się zgaga, skurcz żołądka i refluks.

5. Jelita

Kawa pobudza motorykę jelit, dzięki czemu pokarm szybciej przesuwa się przez przewód pokarmowy – od przełyku aż do odbytnicy. Innymi słowy, krótko po wypiciu kawy możesz czuć potrzebę natychmiastowego skorzystania z toalety. To oznacza, że część składników odżywczych z pożywienia nie będzie miała czasu na wchłonięcie. Kofeina zaburza też przyswajanie żelaza, dlatego nie należy popijać kawą produktów bogatych w ten związek mineralny (np. czerwonego mięsa, roślin strączkowych).

Wbrew powszechnemu przekonaniu, napój ten nie jest wcale dobrym lekarstwem na zaparcia. Co prawda może przynieść tymczasowy efekt, jednak w dłuższej perspektywie nie pomoże na nawracające problemy z wypróżnianiem. Tak naprawdę kofeina może być szkodliwa dla osób zmagających się z uporczywymi zaparciami, ponieważ odwadnia organizm, a to z kolei prowadzi do zaostrzenia dolegliwości.

6. Pęcherz

Kawosze wiedzą, że po wypiciu dawki kofeiny lepiej być w pobliżu łazienki. Ulubiony napój dodający energii ma właściwości moczopędne. Co ciekawe, osoby, które piją kawę bezkofeinową, również muszą częściej korzystać z toalety. Świadczy to o tym, że większe gromadzenie płynu w pęcherzu to nie zasługa kofeiny.

Prawdopodobnie odpowiadają za to inne substancje znajdujące się w kawie, które stymulują pęcherz do wzmożonej pracy. Masz problemy z nerkami? Uważaj na czarny napój, ponieważ zawarte w niej szczawiany łączą się z wapniem, tworząc złogi, znane jako kamienie nerkowe.

7. Zęby

Unikasz kawy, bo chcesz, żeby twoje zęby były śnieżnobiałe? Specjaliści przekonują, że dla ich koloru dużo gorsza jest tanina zawarta w herbacie. Na wszelki wypadek możesz pić kawę przez słomkę, aby ograniczyć kontakt ciemnego napoju z zębami. Poza tym kawa może mieć też pozytywne właściwości dla zdrowia jamy ustnej.

W filiżance ulubionego espresso znajdują się polifenole, które zabijają bakterie i rozpuszczają kamień nazębny. Pamiętaj jednak, że pozytywne właściwości kawy dla zębów dotyczą wyłącznie małej czarnej bez żadnych dodatków. Cukier, syrop smakowy oraz śmietanka nie są sprzymierzeńcami zdrowych zębów i mogą powodować próchnicę.

8. Krew

Czy miłośnicy kawy powinni się obawiać o swój poziom cholesterolu? Chociaż wydaje się, że kawa bez mleka, słodkiego syropu smakowego, bitej śmietany i gałki lodów to napój, którym możemy się delektować bez wyrzutów sumienia, to rzeczywistość jest nieco inna.

Naukowcy z Uniwersytetu w Wageningen w Holandii wykazali, że ziarna kawy zawierają oleje, które mogą podnosić poziom cholesterolu i trójglicerydów we krwi. Jeśli pijesz filtrowaną kawę, nie musisz się obawiać, że szkodliwe substancje trafią do napoju. Ale jeśli używasz zaparzacza typu french press, możesz dostarczać sobie substancji, które podnoszą cholesterol.

9. Jama ustna

Masz nieprzyjemny oddech po kawie? To dlatego, że ten napój wysusza śluzówki w jamie ustnej. Przez to komórki błon śluzowych, które żyją maksymalnie przez 3 dni, nie zostają wypłukane. Zaczynają się więc psuć, wydzielając związki siarki odpowiedzialne za brzydki zapach z ust.

Jak możesz zapobiec „oddechowi kawosza”? Warto wypróbować różnych metod na pobudzenie produkcji śliny, czyli żucia gumy miętowej, picia wody bezpośrednio po wypiciu małej czarnej oraz jedzenia większej ilości posiłków, ale w mniejszych porcjach.